براساس قاعده NEC، یک دستگاه سینی کابل متشکل از قسمتها و الحاقات مرتبط با حفاظت و ایمنی بالا، جهت ایجاد خطوط برق ولتاژ بالا، سیمکشی سامانه کنترلی، تاسیسات مخابراتی وکابلهای فیبر نوری کاربرد دارد. سینی کابل معمولاً از یک نوع فلز یا فلزی با آبکاری مقاوم در برابر خوردگی مانند فولاد با درصد کمی از کربن، فولاد ضد زنگ و یا فلزی ترکیبی با آلومینیوم و روی و غیره ایجاد شده است. انتخاب جنس سینی کابل به محل قرارگیری، میزان رطوبت و همچنین میزان هزینه و مخارج بستگی دارد. در ادامه به انواع مواد سازنده سینی کابل اشاره خواهیم کرد:
-
سینی کابل فولادی (STEEL)
ساخت و شکلدهی سینی کابل از جنس فولاد به وسیله عملیات نورد انجام میشود. از مزایای مهم سینی کابل فولادی، میتوان به مقاومت و هزینه پایین آن و از معایب آن به سنگینی و انتقال الکتریکی کم اشاره کرد. میزان فرسودگی به مواردی مثل محل قرارگیری، پوشش یا حفاظ و شکل فولاد سینی مرتبط است. بعضی از تولیدکنندگان، پوشش ویژهای جهت پایداری بیشتر و بهتر درمقابل فرسودگی فولاد ارائه میدهند. این پوششها شامل گالوانیزه سرد، پیش گالوانیزه و گالوانیزه گرم است که در این مقاله به توضیح آن خواهیم پرداخت.
-
سینی کابل استیل (فولاد ضد زنگ یا STAINLESS STEEL)
فولاد ضدزنگ متشکل از کروم، نیکل و کربن کم دارای پایداری زیاد در محیطهای مرطوب با درجه حرارت زیاد و در برابر مواد شیمیایی آلی وغیرآلی است. این سینی کابل در صنعت جوشکاری و فعالیتهای داخلی در سازهها به کار میرود.
-
سینی کابل آلومینیوم
سینی کابل آلومینیومی پس از فرآیند شکلدهی به علت پایداری زیاد در مقابل محلهایی با احتمال بالای فرسودگی و قرارگیری آسان مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین این نوع سینیها بهعلت وزن کم، بینیازی از حفاظت و تعمیر و نداشتن خاصیت مغناطیسی ضایعات الکتریکی را کم میکنند.
پوشش گالوانیزه سینی کابل
همانطور که گفته شد، سازندگان سینی کابل فولادی، آن را با پوشش خاصی با روشهای مختلفی جهت افزایش استقامت آن در مقابل فرسودگی و خوردگی به بازار عرضه میکنند. این پوششها با فرآیند گالوانیزه در روشهای متفاوتی ایجاد میشوند. در عملیات گالوانیزه کردن از فلز روی به علت تمایل آن به سمت آند بودن، هنگام تماس با تعداد زیادی از فلزات، استفاده میشود. زمانی که پوشش گالوانیزه سطح فلز در تماس با فلز زیر خود آند شده، فلز زیری (کاتد) دیرتر فرسوده خواهد شد. در ادامه به روشهای گالوانیزهکردن سینی کابل میپردازیم:
-
سینی کابل با پوشش گالوانیزه سرد
در فرآیند پوشش گالوانیزه سرد، فولاد جهت تولید سینی کابل در روی فرو میرود و مخلوطی از هیدروکسید، کربن و اکسید روی، یک روکش جهت محافظت میسازند. در واقع پوشش گالوانیزهای که ایجاد شده ضخامت متوسطی دارند به همین جهت این سینی کابل به آسانی دچار خوردگی شده و پایداری کمی نسبت به سینی کابل با پوشش گالوانیزه گرم در مقابل عوامل زنگ زدگی و فرسودگی دارند. بنابراین این نوع سینی کابل در محلها و صنایعی با رطوبت پایین استفاده میشود. پایداری در مقابل فرسودگی به قطر پوشش و استقامت محل قرارگیری سینی کابل بستگی دارد. فاکتورهای حائز اهمیت در انتخاب سینی کابل گالوانیزه سرد، توجه به عرض، ارتفاع، طول، ضخامت سینی کابل گالوانیزه و غیره است.
-
سینی کابل با پوشش پیش گالوانیزه
فرآیند پیش گالوانیزهکردن مطرح شده با عنوان آسیاب گالوانیزه با عبور از کلاف و رول فولاد به وسیله فلز ذوب شده روی انجام میپذیرد، سپس این کلافها به میزان لازم برش خورده و تولید میشوند. از برتریهای این روش میتوان به یکنواختی بیشتر و سریعتر آن نسبت به روش گالوانیزه گرم و از کاستیهای آن به وجود بخشهای خالی از فلز روی، در زمان برگشت به حالت اول، اشاره کرد. توجه داشته باشید، استفاده از فولاد پیش گالوانیزه شده در محیطهای باز یا صنعتی پیشنهاد نمیشود.
-
سینی کابل با پوشش گالوانیزه گرم
پس از ایجاد سینی کابل از جنس فولاد، سینی کابل در حمام فلز ذوبشده روی فرو رفته، سپس همه قسمتهای آن مثل لبهها، حفرهها و بخشهای جوش خورده را در بر میگیرد. ضخامت پوشش با توجه به زمان غوطهور بودن آن در حمام و تسریع در بیرون آوردن آن مشخص میشود. سینی کابل با پوشش گالوانیزه گرم به علت پایداری زیاد درمقابل فرسودگی و زنگزدگی، بیشترین کاربرد را در پروژههای صنعتی پیچیده و افزایش کارایی سیمکشی دارد. سینی کابل با پوشش گالوانیزه گرم ضخامت بیشتری نسبت به پوشش گالوانیزه سرد دارند، به همین دلیل در مقابل ضربه و برخورد فیزیکی نیز سختترند. این سینی کابلها در محلهای نیازمند به محافظت بیشتر، مثل فضاهای باز و مرطوب، کارایی دارند.
درحال حاضر سینی کابل با پوشش گالوانیزه در انواع متفاوتی برای جلوگیری از آسیب و سانحه در سیستمهای مخابراتی و برقرسانی تولید میشود. ساخت و استفاده از این روشها نیز منجر به کارایی زیادتر و صرفهجویی بیشتر جهت سیم و کابلکشی شده است.